Η Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών (ΕΣΔΛ) ιδρύθηκε το έτος 1994 και υποδέχθηκε τους πρώτους σπουδαστές της το έτος 1995. Κατά το γραπτό στάδιο του ετήσιου εισαγωγικού διαγωνισμού, οι υποψήφιοι για την κατεύθυνση διοικητικής δικαιοσύνης καλούνται να εξεταστούν, μεταξύ άλλων, στα εξής επιμέρους γνωστικά αντικείμενα:
α) δίκαιο των διοικητικών διαφορών ουσίας και
β) γενική παιδεία.
Η ύλη την οποία ο υποψήφιος καλείται να αφομοιώσει προκειμένου να μπορέσει να ανταποκριθεί στα παραπάνω γνωστικά αντικείμενα,
θα μπορούσε να συνοψιστεί ως εξής:
Περιεχόμενα:
Α. Δίκαιο των διοικητικών διαφορών ουσίας
Στο πλαίσιο της γραπτής εξέτασης αυτού του αντικειμένου, η οποία έχει διάρκεια τεσσάρων ωρών, ο υποψήφιος καλείται να επιλύσει ένα σύνθετο πρακτικό θέμα επί μίας διοικητικής διαφοράς ουσίας.
Σε επίπεδο ουσιαστικού δικαίου, παραδοσιακά, τον διαγωνισμό απασχολούν ζητήματα φορολογικού δικαίου [κατωτ. υπό 1], αστικής ευθύνης του Ελληνικού Δημοσίου, των ΟΤΑ και των λοιπών ΝΠΔΔ [κατωτ. υπό 2] και στοιχείων δικαίου της κοινωνικής ασφάλισης [κατωτ. υπό 3].
Επιπλέον, απολύτως απαραίτητη είναι η εξοικείωση του υποψηφίου με την δικονομία των διαφορών ουσίας, δηλαδή με την ερμηνεία του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας [κατωτ. υπό 4]. Πιο συγκεκριμένα:
1. Φορολογικό Δίκαιο
1ο Μέρος: Φορολογία & Σύνταγμα
- Η έννοια, τα είδη του φόρου & η διάκρισή του από συναφείς οικονομικές επιβαρύνσεις
- Οι γενικές αρχές άσκησης της φορολογικής εξουσίας
- Φορολογία & δικαιώματα του ανθρώπου
2ο Μέρος: Φορολογικές κυρώσεις & συναφή μέτρα
- Εισαγωγή στις βασικές έννοιες των ΚΒΣ / ΚΦΑΣ / ΕΛΠ.
- Εισαγωγή στις βασικές έννοιες του ν. 2523/1997 [«Ποινολόγιο»].
- Η γενική αρχή της αναδρομικής εφαρμογής της διάταξης που προβλέπει την ηπιότερη διοικητική κύρωση για παράβαση της φορολογικής νομοθεσίας.
- Η διαδικασία ελέγχου και επιβολής προστίμου για παραβάσεις ΚΒΣ
- Ζητήματα άρθρου 9 ν. 2523/1997 [Πρόσωπα σε βάρος των οποίων επιβάλλονται τα πρόστιμα για παραβάσεις ΚΒΣ · Ελάχιστο αναγκαίο περιεχόμενο καταλογιστικής πράξης προστίμου · Ευθύνη τρίτων προσώπων προς καταβολή των προστίμων για παραβάσεις ΚΒΣ · Παραγραφή του δικαιώματος επιβολής προστίμου για παραβάσεις ΚΒΣ]
- Συνταγματικότητα αντικειμενικού συστήματος προσδιορισμού φορολογικών προστίμων · Βάρος, είδος & βαθμός απόδειξης των φορολογικών παραβάσεων · Βασικές παραβάσεις ΚΒΣ (εικονικά στοιχεία, μη έκδοση στοιχείου)
- Μέτρα διασφάλισης συμφερόντων του Ελληνικού Δημοσίου
- Το τεκμήριο αθωότητας, η αρχή ne bis in idem και το άρθρο 5 παρ. 2 ΚΔΔ στις φορολογικές διαφορές
3ο Μέρος: Φορολογία εισοδήματος υπό την ισχύ του ν. 2238/1994 (π. ΚΦΕ)
- Εισαγωγή στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων υπό το καθεστώς του ν. π. ΚΦΕ: υποκείμενο · αντικείμενο · βασικές έννοιες
- Τεκμαρτός προσδιορισμός του εισοδήματος [άρθρα 15 – 19 π. ΚΦΕ]
- Εισοδήματα Α΄ – Β΄, Γ΄, Ε΄ και ΣΤ΄ πηγής
- Ο λογιστικός προσδιορισμός του ακαθάριστου και καθαρού εισοδήματος Δ΄ πηγής [άρθρα 30 – 31 π. ΚΦΕ]
- Ο εξωλογιστικός προσδιορισμός του εισοδήματος Δ΄ πηγής
- Εισοδήματα Ζ΄ πηγής γνωστής & άγνωστης προέλευσης
- Η δήλωση φορολογίας & η εκκαθάριση του φόρου
- Ο έλεγχος στην φορολογία εισοδήματος
- Διαδικασίες διοικητικής επίλυσης διαφοράς [άρθρα 70 – 71 π. ΚΦΕ]
- Η αίτηση ακύρωσης ή τροποποίησης του άρθρου 75 π. ΚΦΕ
- Η ευθύνη των διοικούντων νομικά πρόσωπα για φορολογικές οφειλές [άρθρα 9 παρ. 4 ν.2523/1997, 115 π. ΚΦΕ, 50 ΚΦΔ, συγκριτική θεώρηση & διαχρονικό δίκαιο].
4ο Μέρος: Eιδικά ζητήματα
- ΦΠΑ
- Νέος Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013)
- Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4174/2013)
- Αντικειμενικό & χρονικό πεδίο εφαρμογής
- Ζητήματα φορολογικής διαδικασίας
- Είσπραξη
- Ενδικοφανής προσφυγή
- Κυρώσεις
- Παραγραφή
- Στοιχεία τελωνειακού δικαίου
2. Αστική ευθύνη Δημοσίου, ΟΤΑ και λοιπών ΝΠΔΔ
1ο Μέρος: Ευθύνη κατά τις διατάξεις των άρθρων 105 – 106 ΕισΝΑΚ
- Πράξη – παράλειψη
- Όργανο του Δημοσίου, ΟΤΑ ή ΝΠΔΔ
- Ενάσκηση δημόσιας εξουσίας
- Παρανομία
- Μη παραβίαση διάταξης κείμενης χάριν του γενικού συμφέροντος
- Ζημία & αποζημίωση
- Διακρίσεις της ζημίας
- Έκταση της αποζημίωσης
- Συντρέχον πταίσμα
- Συνυπολογισμός ζημίας – ωφέλειας
- Παραγραφή
- Τοκοφορία
- Αιτιώδης σύνδεσμος
2ο Μέρος: Ειδικές περιπτώσεις ευθύνης κατά τις διατάξεις των άρθρων 105 – 106 ΕισΝΑΚ
- Ιατρικό σφάλμα – οργάνωση & λειτουργία Νοσοκομείων
- Αδικοπραξία στο πλαίσιο διαδικασίας αναγκαστικής απαλλοτρίωσης
3ο Μέρος: Ευθύνη με άλλες νομικές βάσεις
- Ευθύνη εκ του νόμου ή του Συντάγματος
- Ευθείες εκ του νόμου αξιώσεις (περιπτωσιολογία)
- Ευθύνη από νόμιμες πράξεις
- Ευθύνη κατά τις διατάξεις περί αδικαιολόγητου πλουτισμού
- Ευθύνη κατά τις διαπραγματεύσεις
- Ευθύνη από σύμβαση
3. Στοιχεία δικαίου κοινωνικής ασφάλισης
- Γενικές αρχές δικαίου κοινωνικής ασφάλισης
- Κοινωνική ασφάλιση & δικαιώματα του ανθρώπου
- Υπαγωγή στην ασφάλιση του ΙΚΑ
- ΠΕΕ – ΠΕΠΕΕ – ΠΕΠΑΕ
- Αναπηρία
- Εργατικό ατύχημα
4. Ερμηνεία Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας
1 ο Μέρος: Προϋποθέσεις παραδεκτού της προσφυγής
- Δικαιοδοσία διοικητικών δικαστηρίων
- Αρμοδιότητα τακτικών διοικητικών δικαστηρίων
- Βασικές κατηγορίες διαφορών ουσίας
- Ειδικότερα, η έννοια της φορολογικής διαφοράς ουσίας
- Καθ’ ύλην & κατά τόπο αρμοδιότητα
- Νομιμοποίηση δικογράφου
- Τρόπος άσκησης
- Αναγκαία στοιχεία δικογράφου
- Παράβολο
- Ικανότητα διαδίκου – δικανική ικανότητα
- Ικανότητα αυτοπρόσωπης παράστασης – δικαστική πληρεξουσιότητα
- Φύση προσβαλλόμενης πράξης – παράλειψης
- Συνάφεια
- Γενικά
- Ειδικότερα επί των φορολογικών διαφορών
- Ενεργητική & παθητική νομιμοποίηση
- Ομοδικία
- Προθεσμία της προσφυγής
- Δεύτερη προσφυγή
2ο Μέρος: H εξουσία του πρωτοβάθμιου δικαστή της προσφυγής
- Ερμηνεία άρθρου 79 ΚΔΔ
- Πλημμέλειες εξεταζόμενες αυτεπαγγέλτως
- Παραδεκτό προβολής λόγων προσφυγής
- Ακύρωση – Αναπομπή – Τροποποίηση της προσβαλλόμενης πράξης
- Μεταβολή της βάσης της προσβαλλόμενης πράξης
- Χειροτέρευση της θέσης του προσφεύγοντος
- Διακοπή, επανάληψη & κατάργηση δίκης
- Προσωρινή δικαστική προστασία
3 ο Μέρος: Ειδικά ζητήματα
- Πρόσθετοι λόγοι – υπομνήματα των διαδίκων
- Επιδόσεις κατά τις διατάξεις του ΚΔΔ
- Η απόδειξη κατά τις διατάξεις του ΚΔΔ
- Διαδικασία διοικητικής εκτέλεσης & το ένδικο βοήθημα της ανακοπής
- Το ένδικο βοήθημα της αγωγής
- Ένδικα μέσα στις διαφορές ουσίας
Β. Γενική Παιδεία
Παραδοσιακά, ο διαγωνισμός αντιμετωπίζει την γενική παιδεία ως ένα προεχόντως νομικό αντικείμενο. Στην ουσία, ο υποψήφιος καλείται να αποδώσει ένα κείμενο, το οποίο θα προσομοιάζει προς ένα νομικό άρθρο γενικού περιεχομένου, το οποίο θα μπορούσε να δημοσιευθεί στον νομικό τύπο.
Ιδιαίτερη έμφαση αποδίδεται στα σύγχρονα και θεμελιώδη ζητήματα του ευρύτερου δημοσίου δικαίου, εθνικού και ευρωπαϊκού. Απαραίτητη κρίνεται μία ελάχιστη εξοικείωση με την σημαντικότερη νομολογία περιφερειακών δικαιοδοτικών οργάνων [ΕΔΔΑ, ΔΕΕ, Ανώτατο Δικαστήριο ΗΠΑ], καθώς και η ικανότητα συνθετικής & κριτικής αξιολόγησης νομικής πληροφορίας, την οποία ο υποψήφιος έχει επεξεργασθεί στα υπόλοιπα νομικά αντικείμενα.
Ενδεικτικά, απαριθμούνται ορισμένες μείζονες θεματικές:
- Θεωρίες για το δίκαιο
- Ερμηνεία του δικαίου & συνταγματική ερμηνεία
- Ειδικότερα, η δυναμική ερμηνεία του Συντάγματος
- Έλεγχος συνταγματικότητας των νόμων & η προβληματική ίδρυσης ενός Συνταγματικού Δικαστηρίου
- Συνταγματική αναθεώρηση
- Πολυεπίπεδος συνταγματισμός, διάλογος των δικαστών και επίπεδο προστασίας των δικαιωμάτων του
ανθρώπου στην Ευρώπη- Εισαγωγή στην ΕΣΔΑ & το ενωσιακό δίκαιο
- Σχέση ΕΣΔΑ & ενωσιακού δικαίου
- Σχέση εθνικού δικαίου & ΕΣΔΑ
- Σχέση εθνικού δικαίου & ενωσιακού δικαίου
- Μορφές διαλόγου των δικαστών
- i. Προδικαστικό ερώτημα ενώπιον του ΔΕΕ, ΕΔΔΑ και ΣτΕ
- ii. Άτυπες μορφές διαλόγου
- Αρχή διάκρισης των λειτουργιών
- Γενικές αρχές δημοσίου δικαίου
- Δικαστής & Δικαιοσύνη
- Ανεξαρτησία, αμεροληψία, δεοντολογία, εκπαίδευση
- Δικαστική επικοινωνία
- Ελευθερία έκφρασης του δικαστή
- Κριτική στις δικαστικές αποφάσεις
- Ιδιωτικός βίος
- Ελευθερία συνείδησης
- Ελευθερία έκφρασης
- Δικαίωμα στη ζωή
- Κοινωνικά δικαιώματα
- Πανδημία & Δίκαιο
- Τεχνολογία & Δίκαιο
- Πρόσφυγες
- Διάφορα
- Ιδέες για την δημοκρατία
- Καλή νομοθέτηση
- Δημόσια Διοίκηση
- Ρατσισμός
- Επιμέρους ζητήματα οργανωτικού συνταγματικού δικαίου